aldeboarn - de deelen
Aldeboarn-De Deelen: 5.300 ha; 1000 ha natuur; 4000 ha landbouw; 300 ha overig
ca. 65 agrarische bedrijven waarvan 85% melkveehouderij.
In het hart: het middeleeuwse dorp Aldeboarn. Gemeentes: Heerenveen, Smallingerland, Opsterland
Natuur: Natura 2000 De Deelen; de Lytse Deelen; Unlân van Jelsma; Botmar
Natuurbeherende organisaties: Staatsbosbeheer en It Fryske Gea. Particulier natuurbeheer in Soarre Moarre polder en Lytse Deelen. Aldeboarn-De Deelen Noord is kansgebied Aanvalsplan Grutto.
In 2016 heeft onze stichting in Aldeboarn-De Deelen, samen met Gebiedscoöperatie It Lege Midden, een collectief van boeren die meedoen aan agrarisch natuurbeheer in het lage midden van Friesland, het initiatief genomen voor een ‘gebiedsproces van onderop’. Wat begon met een beperkte opgave op basis van de provinciale Veenweidevisie uit 2015: bodemdaling verminderen door het verhogen van slootwaterpeilen, groeide uit tot een voorbeeldproject van een integrale aanpak samen met de streek. Er wordt gewerkt aan opgaven voor natuur, water en landbouw (de zogenaamde groen-blauwe opgaven) maar ook aan opgaven als het versterken van de biodiversiteit, de energietransitie en de bouwopgave, en aan de ambitie om landschap en erfgoed, recreatie en toerisme een (kwaliteits)impuls te geven. In alles worden de ideeën en belangen van de mensen uit de streek meegenomen.
Momenteel wordt er gewerkt aan een peilscenario en concept inrichtingsplan voor het zuidelijke deel van Aldeboarn-De Deelen op basis van het Veenweideprogramma 2021 -2030. Dit programma van provincie en waterschap heeft als doelstelling: het verminderen van de bodemdaling en CO2-uitstoot, het realiseren van een robuust klimaatbestendig watersysteem en toekomstperspectief voor de landbouw. Wat betreft te nemen beslissingen worden Gedeputeerde Staten en het Dagelijks Bestuur van het Wetterskip sinds april 2021 geadviseerd door een breed samengestelde gebiedscommissie.
Op weg naar uitvoering heeft de gebiedscommissie een integrale gebiedsvisie neergelegd in het Koersdocument Aldeboarn–De Deelen 2030-2050. Dit Koersdocument, dat ook schetst langs welke lijnen de streek opgaven en ambities wil verwezenlijken, is in april 2024 aan de gezamenlijke overheden aangeboden. Deze onderschrijven de uitgangspunten van het Koersdocument en willen er de komende jaren samen met de streek de schouders onder zetten.
Het is nog een hele uitdaging om de ambities zoals neergelegd in het Koersdocument te realiseren. Maar Aldeboarn-De Deelen laat zien dat samenwerking kan leiden tot een gebiedsvisie die uiteenlopende partijen kunnen onderschrijven en die overheden kan aanzetten tot nieuwe manieren van denken en doen.
